Мураска ээ болуу – бул мурастын укугун мураскерлерге өткөрүп берүү процесси. Бул, айрыкча, мураска алынган мүлк чоң баалуулукка ээ болгондо, туугандар арасында соттук териштирүүлөргө жана талаштарга себеп болушу мүмкүн. Кыргызстанда мурас боюнча талаштар Кыргыз Республикасынын Жарандык кодекси менен жөнгө салынат.

Мураскердин укугун кабыл алуу тартиби

  • 6 айдын ичинде мураскер мурасты кабыл ала алат же андан баш тарта алат.
  • Мурасты кабыл алуу үчүн нотариуска арыз тапшыруу жана тиешелүү документтер топтомун берүү керек.
  • Мамлекеттик алым төлөө талап кылынат.
  • Эгерде мурастын курамында кыймылсыз мүлк болсо, ага болгон менчик укугу мамлекеттик органдарда катталат.

Мураскердин укуктарынын түрлөрү

Мураска ээ болуу негиздери:

  1. Мыйзам боюнча;
  2. Осият боюнча;
  3. Мурас келишими боюнча.

Мыйзам боюнча мураска ээ болуу

Жарандык кодекс мураскерлердин сегиз кезектүүлүгүн белгилейт. Биринчи кезекте мыйзам боюнча мураскерлер болуп балдары, жубайы жана ата-энеси эсептелет. Экинчи кезекте — бир туугандары, чоң аталары жана чоң энелери, жана ушул сыяктуу сегизинчи кезекке чейинки алыскы туугандар жана эмгекке жарамсыз камкорлор кирет.

Биринчи кезектеги мураскерлердин бири каза болсо, анын урпактары мурасты өкүлчүлүк укугу боюнча ала алышат. Бирок, айрым камкорлор да мураска талап кылышы мүмкүн, эгерде алар мурас калтыруучу менен бир жылдан ашуун жашашкан болсо.

Осият боюнча мураскердин укуктары

Осият мурасты алуудагы ишенимди жогорулатат, бирок аны сот аркылуу талашууга болот. Мисалы, осият мурас калтыруучу жарамсыз деп табылган учурда жараксыз деп таанылышы мүмкүн. Ошондой эле, камкорлор осият болгонуна карабастан, милдеттүү үлүшкө ээ боло алышат.

Өкүлчүлүк укугу боюнча мураска ээ болуу

Эгерде мыйзам боюнча мүлктү алышы керек болгон мураскер каза болсо, анын урпактары мурасты өкүлчүлүк укугу боюнча ала алышат.

Батирге болгон менчик укугу

Батирди мурас катары алуу үчүн ага менчик укугун каттоо зарыл. Эгерде осият жок болсо, мүлк бир кезектеги мураскерлер арасында тең бөлүштүрүлөт.

Үлүштүк мурас

Жеке менчиктештирилген батирдеги үлүштүк мураска ээ болуу да мыйзам менен жөнгө салынат. Милдеттүү үлүштөгү мураскерлер осиятты талаша алышат, эгерде алардын арасында жашы жете элек балдар-инвалиддер, пенсиядагы ата-энелер же камкорлор бар болсо.

Мурас боюнча жардам алуу

Мурас укугу боюнча кеңеш алуу үчүн төмөнкү номерлерге кайрылыңыз:

  • 0 312 46 38 57
  • 0558 801010
  • 0508 831010 (WhatsApp)